Dbałość o należyty poziom BHP zalicza się do podstawowych obowiązków pracodawcy wobec osób zatrudnionych w podległym mu zakładzie pracy. W imieniu pracodawcy obowiązki w tym obszarze wykonują specjaliści BHP. Ze względu na wagę problemu i fakt, że na rynku pracy wciąż brakuje specjalistów, zawód behapowca jawi się jako atrakcyjny i dobrze płatny. Poniższy artykuł wyjaśnia, jak zostać BHP-owcem.
Gdzie zatrudnia się BHP-owców?
Obowiązek tworzenia służb BHP narzuca na pracodawców Kodeks pracy, a sposób realizowania tych zadań uszczegóławia rozporządzenie RM z dnia 2 września 1997 r. w sprawie służby BHP.
Przestrzeganie przepisów i norm BHP obowiązuje wszystkich pracodawców, ale sposób i forma realizacji obowiązku zatrudnienia służb BHP zależy od wielkości zatrudnienia w firmie oraz rodzaju wykonywanej pracy, a dokładnie od kategorii ryzyka zawodowego szacowanego dla poszczególnych stanowisk.
Generalnie w firmach zatrudniających powyżej 100 pracowników jest przymus zatrudnienia specjalisty na stanowisku behapowca. Pracodawcy tworzą komórki BHP i określają potrzebną liczbę stanowisk. Jeśli pracodawca nie ma możliwości zatrudnienia własnego behapowca, np. z powodu braku ofert na rynku pracy, to może skorzystać z usług firm zewnętrznych specjalizujących się w BHP.
W przypadku zakładów z zatrudnieniem do 100 osób nie ma obowiązku tworzenia odrębnego etatu behapowca – zadanie to powierza się osobie zatrudnionej na innym stanowisku.
Wymagania formalne stawiane podczas naborów na stanowiska służb BHP
Formalne wymagania, których spełnienie jest podstawą do zatrudnienia kandydata na stanowisko są określane przez pracodawców ogłaszających rekrutację na wolny etat. Od przyszłych specjalistów wymaga się przede wszystkim udokumentowania posiadania odpowiedniego poziomu wykształcenia kierunkowego oraz stażu pracy na stanowiskach BHP.
Podczas naboru rekruterzy mogą sprawdzać wiedzę i umiejętności kandydata. Odbywa się to najczęściej w formie testu, sprawdzianu praktycznego przy komputerze oraz rozmowy, podczas której komisja zadaje kandydatom pytania. Doświadczenie w pracy w podobnej branży zawsze jest bardzo dużym plusem dla potencjalnego pracownika.
Na czym polega praca behapowca?
W zakresie zainteresowania służb BHP znajdują się sprawy i aspekty działania zakładu pracy wraz z warunkami, w jakich odbywa się ta działalność, które mogą mieć wpływ na poziom bezpieczeństwa zatrudnionych tam pracowników.
Mówiąc o bezpieczeństwie mamy na myśli zarówno bezpieczeństwo fizyczne, jak i psychiczne – miejsce pracy powinno być przyjazne, a organizacja stanowiska musi uwzględniać zasady ergonomii.
Specjaliści BHP zajmują się głównie:
• Organizacją szkoleń dla pracowników;
• Oceną ryzyka dla poszczególnych stanowisk;
• Czuwaniem nad przestrzeganiem przepisów BHP;
• Wspieranie organizacji przez implementację SZBHP w firmie;
• Kontrolą dostosowania, wyposażenia i zabezpieczenia stanowisk i całego środowiska pracy do wymogów BHP;
• Opracowywaniem i archiwizowaniem dokumentacji BHP przez dedykowane oprogramowanie;
• Opieką zdrowotną nad zatrudnionymi;
• Współpracą z PIP i innymi instytucjami państwowymi wspomagającymi obszar bezpieczeństwa.
Specjaliści BHP podlegają bezpośrednio osobie zarządzającej zakładem lub innej wchodzącej w skład zarządu, która posiada odpowiednie pełnomocnictwa. Behapowcy muszą działać niezależnie, stąd w podległości służbowej całkowicie wyklucza się średni szczebel kierowniczy.
Czy BHP-owcy muszą ukończyć studia?
Poziom wykształcenia wymagany od kandydatów na behapowców/pracowników służby BHP zależny jest od rodzaju zajmowanego stanowiska. Rządowe rozporządzenie przewiduje pięciostopniową ścieżkę kariery BHP-owca:
- Inspektor BHP;
- Starszy inspektor;
- Specjalista ds. BHP;
- Starszy specjalista BHP;
- Główny specjalista ds. BHP.
O zatrudnienie na dwóch pierwszych szczeblach mogą ubiegać się osoby posiadające kierunkowe wykształcenie średnie z tytułem zawodowym technika bezpieczeństwa i higieny pracy. Awans na kolejne stopnie możliwy jest wyłącznie w przypadku osób posiadających wykształcenie wyższe kierunkowe lub podyplomowe.
Jakie predyspozycje powinien posiadać kandydat do zawodu behapowca?
Zawód specjalisty BHP nie należy do łatwych. Oto najważniejsze predyspozycje, jakimi powinna odznaczać się osoba zatrudniona w służbach behapowskich:
• Dokładność i sumienność, czyli rzetelne, skrupulatne i terminowe wykonywanie wszystkich obowiązków oraz zadań;
• Obowiązkowość – poczucie odpowiedzialności jest niezbędne dla wykonywania zawodu behapowca; osoby, które zaniedbują swoje obowiązki i tym samym doprowadzają do zaniedbań ponoszą odpowiedzialność karną;
• Asertywność – specjalista BHP musi być nieugięty i wytrwały w egzekwowaniu przestrzegania zasad BHP;
• Otwartość na wiedzę i rozwój osobisty – bez ciągłej aktualizacji wiedzy z zakresu BHP nie można dobrze wykonywać pracy behapowca;
• Samodzielność i odwaga w podejmowaniu decyzji;
• Odporność na stres.
